ትግርኛ
ምርካብ ዜግነት ከም መሰረታዊ መሰል ፦ መግለጺ ዘመናዊት ስዊዘርላንድ
ካብቶም ኣብ ስዊዘርላንድ ዝነብሩ ሸሞንተ ሚልዮን ሰባት ክልተ ሚልዮን ናይ ስዊዘርላንድ ዜግነት የብሎምን ። ናይዚ ሳዕቤን ከኣ ፖለቲካዊ ተነጽሎ ኢዙ።
ስዊዘርላንድ ክሳዕ ሕጂ ሓንቲ ኻብተን ዝኸበደ ዜግነት ናይ ምርካብ ዕድል ዘለወን ሃገራት ኤውሮፓ እያ ። ኣብዚ ብዙሕነት ከም ቀንዲ ረቛሒ ናይ ዕለታዊ ሂወት ኮይኑሉ ዘሎ እዋን፡ ዕድላትን መሰላትን ኣብ ፖለቲካዊ፡ ቁጠባዊ፡ ማሕበራዊ፡ ባህላውን ዓውድታት ብዘይ ማዕረ ተመራቒሑ ይርከብ።
እዚ ከኣ ኣብ ዲሞክራሲ ዓብዪ ጕድኣት ስለ ዘውርድ ሓድሽን ትብዓት ዝመልኦ ማሕበራዊ መደብ የድልየና ኣሎ።
ሓደ መሰረታዊ መሰል ናይ ተሳትፎ
ኩሎም ደቅሰባት ናጻን ማዕረን ኮይኖም ምስ ክብሮምን መሰላቶምን እዮም ዚውለዱ ።
ነብሲ ወከፍ ኣብ ስዊዘርላንድ ዝነብር ሰብ ኣብ ፖለቲካውን ሕብረተስባዉን ምሉእ ናይ ተሳትፎ መሰል ኣለዎም ። ነዚ ናይ ተሳትፎ መሰል ቀንዲ ረቛሒ ከኣ ስዊዛዊ ዜግነት ምህላው ኢዩ። ዜግነት ምስ ዝህልወካ ከኣ መሰል ኣብ ምርጫታት ምስታፍን ድምጽኻ ምሃብን፡ ዉሑስን ወግዓውን መንበሪ ፍቓድ ምርካብን፡ ልዕሊ ዅሉ ድማ ምሉእ ኣባል ማሕበረሰብ ምዃንካ ወግዓዊ ተፈላጥነት ትረክብ ። ስለዚ ኸኣ ኢና ዅሎም ሰባት ኣብታ ንሓዋሩ ዝነብሩላ ሃገር ዜግነት ናይ ምርካብ መሰረታዊ መሰል ከም ዘለዎም እንኣምን።
ንሓደ ሓቀኛ ዲሞክራሲ
ብዙሑነት ብምምጻእ ስደተኛታት ዝተረክበ ክፍሊ ባህላዊ ሃብቲ ስዊዘርላንድ ኢዩ ። ናይ ሓደ ሰብ መበቆል ሃገር፡ ስነ-ምግባራዊ እምነቱ ከምኡውን ማሕበራዊ ኣቕዋማቱ ኣብ ውሳኔ ሲቪላዊ መሰላት ናይ ምርካብ ግደ ኽህልዎ የብሉን። ዋላ ሓደ ሰብ ምስ ኵነታት ተወሃሂዱ ዜግነት ኪረክብ ኣየድሓርሕርን እዩ። ማዕረ ተሳትፎ ኸም ዚህሉ ዜተኣማምን መብጽዓ ክትኣትወሉ እትኽእል እንኮ መንገዲ እዚ ጥራይ እዩ ፣ ኵሎም ኣብ ስዊዘርላንድ ዚነብሩ ሰባት ከኣ በዚ ኸምዚ ጥራይ እዮም ንሓበራዊ ጥቕሚ ዝካኣሎም ዘበለ ጻዕሪ ክገብሩ ዚኽእሉ ።
ዜግነት ናይ ምርካብ መሰል ንኽሰፍን ብንጥፈት ምስራሕ
ሃገራዊ፡ ዞባዊ ከምኡውን ከባቢያዊ ምምሕዳራት ንጥቕሚ ናይ ሓቀኛ ዲሞክራሲ ኢሎም ናይ ዜግነት መሰል ንኽህሉ ብንጥፈት ክሰርሑ ኣለዎም። ሎሚ ዘሎ ኣሰራርሓ ንምምራጽ ዝዓለመ ዀይኑ ሓደ ሰብ ናቱ ዘይኰነ ነገር ኪሓትት ይኽእል እዩ ኣብ ዚብል ጥርጣረ እተመርኰሰ እዩ። እዚ ኣረኣእያ እዚ ክቕየር ኣለዎ ። ኣብ ስዊዘርላንድ ዝነብሩ ዜግነት ዘይብሎም ሰባት ሓንጐፋይ ኢሎም ኪቕበልዎምን ክሕገዙዎምን ዜግነት ንኽወሃቡ ክዕድምዎምን ኣለዎም ። ሓደ ውጽኢታዊ ናይ ደገፍ ስጕምቲ፡ንኣብነት ናይ ስራሕ ዕቤት ንምርካብ ካብ ግብሪ ወይ ቀረጽ ምኽፋል ነጻ ክኾኑ ምግባር ።
ዕላማ ዘለዎ መለክዒታትን ፍትሓዊ ኣሰራርሓታትን
ኣብ ስዊዘርላንድ ንኣርባዕተ ዓመት ዝተቐመጠ ነፍሲ ወከፍ ሰብ፡ ዓይነት መንበሪ ወረቐቱ ብዘየገድስ ዜግነት ናይ ምርካብ መሰል ክህልዎ ኣለዎ ። ግዜኡ ዝሓለፎን ዘይግቡእን ካብ ሰነምግባር ወጻኢ ዝኮነ መለክዒታትን ክውገድ ኣለዎ ። እንተዘይ ኮይኑ እዚ ብዞባዊን ከባቢያውን ምምሕዳራት ዚህሉ መንበሪ ፍቓድ ብቕዓት ክህልዎ ኣይክእልን ኢዩ። ኩሎም ማሕበራዊ ሓገዝ ዚግበረሎም ሰባት መሰል ዜግነት እንተ ተነፊጉዎም ኣድልዎ ኢዩ ዝግበር ዘሎ። መሰል ዜግነት ብሓደ ምምሕዳራዊ ትካል ብቕልጡፍን ጽፉፍን ናይ ፍቓድ መስርሕ ክዋሃብ ኣለዎ ።
ኣብ ስዊዘርላንድ እተወልደ ሰብ ዜግነት ክወሃቦ ኣሎዎ
ኣብ ስዊዘርላንድ ዚውለዱ ቆልዑ ስዊዛዊ ዜግነት ክዋሃቦም ኣለዎ ። ከምዚ ዝበለ እናማዕበለ ዝኸይድ መምርሒ ካሎኦት ሃገራት እውን ብተግባር ዝፈልጠኦ ኮይኑ፡ ንኹሎም ኣብዚ ሃገር ዝተወልዱ ቘልዑ ማዕረ ዕድላት ይኸፍተሎም፡ ንናይ ህዝቢ ብዙሕነት ኣብ ግምት የዐቱ፡ ስዊዘርላንድ ማዕርነትን ፍትሕን ከም ዘለዋ እትዛረብ ህያው ዲሞክራሲያዊት ሃገር ንኽትከውን ድማ ይሕግዛ።